Feitelijk leidinggeven ≠ aan bestuurder zijn

Bestuurder zijn en feitelijk leidinggeven aan een beboetbare gedraging kan samenvallen met het feit dat iemand bestuurder is maar hoeft niet.  In DGA-situaties waarbij de DGA naast bestuurder ook de beleidsbepaler is en daar uitvoering in geeft, vallen die rollen samen.

De rechtbank Gelderland heeft zich onlangs gebogen over een zaak waarin een voormalig bestuurder/oud-voorzitter van een voetclub actief in het betaald voetbal werd beboet wegens feitelijk leidinggeven aan het opzettelijk niet betalen van loonheffingen (Rb Gelderland 5 juni 2025, nr. 23/2655, ECLI:NL:RBGEL:2025:4322).

Casus

De casus is in het kort als volgt:

-Een voetbalclub betaalt transfervergoedingen voor een transfer van een speler.

-In verband met die transfer zijn een tweetal overeenkomsten gesloten.

-Volgens de inspecteur is een deel van de betaalde vergoedingen via een omweg bij de speler terechtgekomen.

-Over die vergoedingen zijn geen loonheffingen betaald.

-De voetbalclub sluit een vaststellingsovereenkomst hiervoor met de Belastingdienst.

-Op basis van die overeenkomst is een naheffingsaanslag en een vergrijpboete opgelegd.

-De Belastingdienst legt aan de voormalig bestuurder een vergrijpboete voor zijn betrokkenheid bij de transfer. Volgens de inspecteur heeft de voormalig bestuurder feitelijk leidinggegeven aan de verboden gedraging door de voetbalclub.

-Volgens de inspecteur was belanghebbende bij de transfer en de financiele afwikkeling daarvan betrokken. Belanghebbende wist dat een deel van de vergoeding via het bedrijf van de zaakwaarnemer bij de speler terecht zou komen. Als bestuurder heeft belanghebbende er volgens de inspecteur niet voor zorggedragen en er niet op toegezien dat de voetbalclub de loonheffing juist en volledig heeft afgedragen. Er is volgens de inspecteur dus sprake van feitelijk leidinggeven aan het opzettelijk niet of niet volledig afdragen van de verschuldigde loonbelasting door.

-Belanghebbende heeft aangegeven dat hij in het najaar van 2014 zijn bestuurlijke taken al heeft neergelegd. Ruimschoots voordat uitvoering werd gegeven aan de betalingen die voortvloeide uit de overeenkomsten. De inspecteur heeft dat kennelijk niet betwist.

Beslissing van de rechtbank

De rechtbank was er snel klaar mee. De inspecteur heeft de rol van belanghebbende bij het begaan van de beboetbare gedraging niet bewezen. Wat de inspecteur ter onderbouwing daarvan had aangevoerd was ook wel erg summier, althans als in de uitspraak alles staat, wat door de inspecteur is aangevoerd.

De inspecteur knoopt, aldus de uitspraak, aan bij het feit dat belanghebbende bestuurder was en in die hoedanigheid een rol heeft gespeeld bij de transfer, maar ten tijde van de feitelijke uitvoering en afhandeling en uitvoering had belanghebbende helemaal geen rol meer binnen de club.

Wat ik mij nog had kunnen voorstellen is dat belanghebbende ten onrechte passief is gebleven. Dat kan zich voordoen als de beschreven gang van zaken een werkwijze is die de voetbalclub vaker heeft toegepast en waarvan belanghebbende ook wist en hij vervolgens niks heeft gedaan om dit te voorkomen terwijl dat wel op zijn weg lag. In dat geval hoefde belanghebbende niet te weten van dit concrete geval. De uitspraak geeft echter geen aanknopingspunten voor die richting.

In de praktijk

Het verbaast mij dat de Belastingdienst zoveel moeite heeft om de rol van de mededader te bewijzen. Dit is niet de eerste zaak waarin dat niet is gelukt. In zaken waarin het de DGA  betreft die een boete krijgt, wil het nog wel lukken maar gaat het om betrokkenen waarvan de rol niet zo duidelijk is dan lukt het vaak niet. Waar dat aan ligt, blijft gissen. Wordt er wel voldoende onderzoek gedaan? Is de kennis binnen de Belastingdienst niet op orde? 

Zwaarte van de bewijslast

De rechtbank past voorts de verzwaarde bewijslast toe. De inspecteur heeft de rol van de beboete niet bewezen met de verzwaarde bewijslast. Is de verzwaarde bewijslast wel van toepassing op de rol van de mededader? Lijkt misschien logisch maar de Hoge Raad heeft zich daar voor ik weet nog niet over uitgelaten.

  Wil je iedere week als eerste een update ontvangen? Meld je dan aan via  deze link