UItbreiding van het inzagerecht: Wat houdt dat in?
Vanaf 31 december van dit jaar komt er een inzagerecht in de wet (art. 66a AWR). In instantie zal dit inzagerecht alleen voor de inkomstenbelasting gaan gelden (Wetsvoorstel ‘wet stroomlijning fiscaal inzagerecht’). De openstelling van het inzagerecht gebeurt bij Algemene maatregel van bestuur.
Wat houdt het inzagerecht in?
Uiterlijk bij het opleggen van de belastingaanslag of voor bezwaar vatbare beschikking krijgt belastingplichtige de mogelijkheid om de onderliggende stukken in te zien. Inzage vindt plaats via een portal.
Welke stukken kan belastingplichtige inzien?
Er wordt aangesloten bij de rechtspraak over de ‘op de zaak betrekking hebbende stukken’ ex art. 8:42 Awb. Formeel is er op dat moment nog geen zaak, maar zo wordt uniformiteit bereikt voor de hele procedure.
Welke stukken zijn dat dan precies? Kort en bondig zijn dat alle stukken die de inspecteur bij de besluitvorming ter beschikking hebben gestaan. Dus niet alleen de stukken die tot zijn besluit, bijv afwijking van de aangifte, hebben geleid, maar ook de stukken die hij daarvoor niet heeft gebruikt maar wel heeft gezien. Ook moet de portal stukken verkregen van belastingplichtige zelf bevatten. Klinkt logisch maar daar is in het verleden discussie over geweest.
In veel gevallen zal het portal niet meer dan het aangiftebiljet bevatten, omdat in veel gevallen de aanslag zonder verdere vragen conform aangifte wordt opgelegd.
Als van de aangifte wordt afgeweken, zal het portal de volgende stukken kunnen bevatten:
- Aangiftebrief
- (Aanmaning tot doen van aangifte)*
- Een of meerdere vragenbrieven;
- Reactie op vragenbrief/-ven en gevraagde documenten;
- Voornemen afwijking aangifte;
- Reactie op de voorgenomen afwijking;
- Het aanslagbiljet (of schermprint daarvan)
*als de aangifte niet op tijd is gedaan
Discussie over de op de zaak betrekking hebbende stukken
De Belastingdienst kan inzage in de op zaak betrekking hebbende stukken weigeren als er sprake is van gewichtige redenen (art. 8:29 Awb).
Als de inspecteur meent dat sprake is van gewichtige redenen, worden de stukken wel vermeldt in het portal maar zijn deze niet zichtbaar. In het portal wordt vermeld op grond waarvan de inspecteur meent dat sprake is van gewichtige redenen op grond waarvan geheimhouding volgens hem gerechtvaardigd is.
Wat zijn gewichtige redenen?
Privacy van derden en ambtenaren en controle strategieën kunnen gewichtige redenen zijn die geheimhouding rechtvaardigen.
De inspecteur moet bewijzen dat van gewichtige redenen sprake is. Wat kun je doen als hierover discussie ontstaat?
Geen bezwaarmogelijkheid
Vindt belastingplichtige dat niet alle stukken in het portaal staan of zichtbaar zijn dan kan hij daar niet afzonderlijk bezwaar tegen worden gemaakt.
De wetgever kiest er bewust voor om die mogelijkheid niet open te stellen. In een bezwaar tegen de belastingaanslag zelf kan hij dat aan de orde stellen (art. 7:4 Awb).
Ik kan dat op zich wel begrijpen een extra procedure vertraagt en compliceert het proces.
Er kleeft wel een nadeel aan. Er is een reële kans dat je er in de bezwaarfase over de belastingaanslag er niet uit komt met de inspecteur. Dat nadeel is er nu ook al dus in die zin is belastingplichtige in mijn ogen niet slechter af.
Dan moet je dus wel in beroep. Je kunt in de bezwaarfase een voorlopige voorziening vragen bij de rechter als de informatie echt belangrijk is, maar het is een voorlopig oordeel en er staat geen rechtsmiddel tegen open. Als de inspecteur het niet eens is met de beslissing kan hij niet in hoger beroep. Dat kan er in een voorkomend geval toe leiden dat de inspecteur geen opvolging zal geven aan de uitspraak.
Je kunt in dat geval beter met de inspecteur afspreken om snel uitspraak te doen en de aangelegenheid in beroep voor te leggen. In dat geval krijg je meteen een eindbeslissing.
Wanneer volgen de andere belastingmiddelen?
De Wet stroomlijning fiscaal inzagerecht is tijdelijke wetgeving. Op 1 januari 2032 moet deze regelgeving voor alle belastingmiddelen en lokale heffingen gelden en kan deze tijdelijke wetgeving komen te vervallen.
Wil je iedere week als eerste een update ontvangen? Meld je dan aan via deze link